Wydarzenia
Nasze zadania jako instytucji dziedzictwa kulturowego wykraczają daleko poza przekazywanie historii i kultury. W tym sensie Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze pełni funkcję muzeum, ośrodka historyczno-kulturalnego, miejsca edukacji pozaszkolnej i miejsca spotkań.
Nasz adres to miejsce, w którym organizowane są dyskusje, warsztaty i spotkania: autorskie, popularnonaukowe czy spotkania ze świadkami historii. Mniejszość niemiecka i jej otoczenie nie są też jedynym przedmiotem naszego zainteresowania: pragniemy stworzyć platformę dialogu z przedstawicielami i instytucjami innych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce i Europie. Projekty, realizowane dotychczas w Centrum:
Śląsk Opolski i jego tożsamość
Spotkanie autorskie
15.05.2024, godz. 17:00
„Jedni badacze dowodzą, że Śląsk Opolski nie ma prawa bytu i że używanie tego określenia jest błędne. Inni twierdzą, że Śląsk Opolski jest regionem – samodzielnym, całkowicie odrębnym od Górnego Śląska. Czymże jest więc ów obszar, nazywany także Opolszczyzną? Jak mówić o nim w języku niemieckim, w którym zakotwiczone jest pojęcie Oberschlesien, które nie uwzględnia zmian, jakie zaszły tu na przestrzeni lat? I wreszcie: jak określić mieszkańców Śląska Opolskiego: czy są Ślązakami? Ślązakami opolskimi? A może – Opolanami?”
Zapraszamy na spotkania autorskie wokół publikacji „Śląsk Opolski i jego tożsamość. Dyskursy – aspekty społeczno-polityczne – prasa regionalna” realizowane we współpracy z Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej (CBMN).
Więcej informacji TUTAJ.
Mniejszość Niemiecka w czasach przełomu
Spotkanie autorskie
24.04.2024 godz. 17:00
Przełom lat 80. i 90. XX wieku charakteryzowały przełomowe zmiany społeczno-ustrojowe, zarówno w ogólnopolskim, jak i europejskim kontekście. Również mniejszość niemiecka wniosła swój wkład w przemiany tego okresu. W jakim stopniu korzystała ona z nowych szans? Na ile współtworzyła nową polską rzeczywistość społeczną i polityczną? Zapraszamy na spotkanie autorskie wokół tomu „Rola mniejszości niemieckiej w procesie tranzycji i transformacji społeczno-ustrojowej w Polsce”.
Opracowanie, będące kolejnym tomem z cyklu „Studia i Monografie”, wydawanego nakładem Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej, jest efektem pracy zespołu badaczy Uniwersytetu Opolskiego.
Więcej informacji TUTAJ.
Mniejszości w dialogu: Romowie
Otwarte spotkanie z przedstawicielami mniejszości romskiej
16.04.2024, godz. 17:00
Romowie to jedna z czterech, zamieszkujących Polskę uznanych mniejszości etnicznych. Od 1992 roku na rzecz tej społeczności działa Stowarzyszenie Romów w Polsce prowadzące aktywną, wielokierunkową działalność, zmierzającą do poprawy sytuacji społecznej, ekonomicznej i kulturalnej romskich środowisk. Ponadto w lutym 2024 roku powstała pierwsza instytucja poświęcona Romom: Centrum Historii i Kultury Romów w Oświęcimiu.
Zapraszamy na spotkanie z przedstawicielami społeczności romskiej w Polsce. O historii i współczesności Romów opowie Władysław Kwiatkowski, dyrektor nowopowstałej instytucji. Spotkanie uświetni występ Józefa Mersteina Jochymczyka ̶ barda muzyki Romskiej, wykonującego pieśni i ballady w stylu Sinti manousche oraz Gipsy jazz.
Więcej informacji TUTAJ. Relacja z wydarzenia znajduje się TU.
Wiosenny koncert orkiestry dętej
Koncert
6.04.2024, godz. 14:00
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. E. Smołki w Opolu oraz Niemieckie Towarzystwo Oświatowe zapraszają serdecznie na wiosenny koncert muzyki klasycznej i popularnej. Orkiestra dęta Landesblasorchester des Blasmusikverbandes Thüringen e.V. wystąpi pod batutą Steffena Webera-Freytaga.
Wydarzenie odbędzie się w sobotę, 6 kwietnia 2024, o godzinie 14:00, w namiocie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej przy ul. Piastowskiej 18-20 w Opolu. Wstęp bezpłatny. Zapraszamy serdecznie!
Więcej informacji TUTAJ.
Niemieckojęzyczne publikacje mniejszości:
w poczuciu misji czy z realnej potrzeby?
Dyskusja
21.02.2024
21 lutego obchodzony jest Dzień Języka Ojczystego. Z tej okazji do rozmowy o wydawanych przez instytucje mniejszości publikacjach niemieckojęzycznych zaprosiliśmy czterech gości. Będą nimi:
- Adriana Dawid – profesor Uniwersytetu Opolskiego, historyczka, badaczka dziejów najnowszych Śląska;
- dr Monika Czok – adiunkt Instytutu Nauk o Literaturze Uniwersytetu Opolskiego, germanistka, doktor nauk humanistycznych w dziedzinie literaturoznawstwa;
- dr hab. Piotr Tarlinski – dyrektor Centralnej Biblioteki im. Josepha von Eichendorffa, wikariusz biskupi ds. Duszpasterstwa Mniejszości Narodowych i Etnicznych Diecezji Opolskiej;
- Lucjan Dzumla – dyrektor generalny Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej, w ramach którego działa księgarnia HAUSbooks.
(Auto)prezentacje. Kultura i pamięć mniejszości
w projektach wystawienniczych
Międzynarodowa konferencja naukowa
19.-21.10.2023
Budziszyn, Sønderborg, Chociebuż, Opole ̶ te i wiele innych europejskich miejscowości łączy obecność mniejszości narodowych i etnicznych oraz instytucji mieszczących archiwa, placówki kultury czy muzea im poświęcone. W dniach 19-21 października 2023 naukowcy, eksperci muzealni i badacze spotkali się w Opolu, by dyskutować o tym, jak mniejszości: Łemkowie, Serbołużyczanie, Fryzyjczycy czy Niemcy karpaccy prezentują na wystawach muzealnych swoją historię, dziedzictwo kulturowe i językowe.
Więcej informacji na temat konferencji znaleźć można TUTAJ.
Język, godka, Sprache nośnikiem tożsamości
Zwiedzanie z przewodnikiem w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa
09.09.2023
Jednym z motywów, towarzyszących wystawie, prezentowanej w Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczym Niemców w Polsce, jest język: nośnik treści, kultury i wartości. To między innymi za pomocą języka możliwe jest zachowanie tożsamości społeczności; to on ma dla mniejszości narodowych i etnicznych szczególną wartość. To znaczenie pragniemy przybliżyć zwiedzającym wystawę stałą, prezentowaną w naszym Centrum.
Poświęcone szczególnie tematowi języka zwiedzanie z przewodnikiem odbyło się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2023. Więcej informacji na temat tego wydarzenia znaleźć można TUTAJ.
Spotkanie autorskie z Markusem Meckelem
Rozmowa z wschodnioniemieckim działaczem opozycji demokratycznej
23.05.2023
Markus Meckel, jako współzałożyciel wschodnioniemieckiej SPD i minister spraw zagranicznych demokratycznego rządu NRD, współkształtował proces zjednoczenia Niemiec i uznania granicy polsko-niemieckiej. Działał również aktywnie na rzecz pojednania polsko-niemieckiego jako poseł do Bundestagu. Biografia Meckela zawiera cenne spojrzenie świadka historii na stosunki polsko-niemieckie z rzadko zauważanej w Polsce perspektywy wschodnioniemieckiej.
Spotkanie autorskie z Markusem Meckelem zorganizowane zostało we współpracy z Konsulatem Generalnym Niemiec we Wrocławiu. Więcej na temat spotkania znaleźć można TUTAJ.
Odkryj adres, którego nie znasz!
Majówkowe zwiedzanie z przewodnikiem
02.05.2023
Wielu mieszkańców Opola nie spodziewa się, że przy ulicy Szpitalnej 11 powstało Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce. Swoją siedzibę ma ono nad brzegiem Młynówki – jednego z najbardziej malowniczych i rozpoznawalnych zakątków Opola, znanego jako Opolska Wenecja. Zatem aby spędzić majowy weekend w Wenecji, wcale nie trzeba wyjeżdżać do Włoch!
Pełen opis wydarzenia znaleźć można TUTAJ.
Spotkanie autorskie z dr. Sebastianem Rosenbaumem
Rozmowa w oparciu o publikacje Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej
01.03.2023
W serii wydawniczej Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej zatytułowanej „Źródła i materiały” ukazały się m.in. dwie publikacje nawiązujące do międzywojennej historii Górnego Śląska.
Ich tytuły zaczerpnięte zostały z wystąpień posłów reprezentujących mniejszość niemiecką w Sejmie Śląskim. „To przecież nasz kraj rodzinny” zawiera wybrane i opracowane fragmenty mów wygłoszonych w latach 1922-29, zaś „Walczymy o nasze prawa, a nie o mandaty” – z lat 1930-35.
Pełen opis wydarzenia znajduje się TUTAJ.
Mniejszości w dialogu. Cykl spotkań międzykulturowych
Otwarte spotkania z przedstawicielami mniejszości narodowych i etnicznych
03.03., 21.04., 13.06.2023
Bardzo często mniejszości, ich inicjatywy lub problemy pozostają w cieniu aktualnych politycznych wydarzeń, nie docierają zatem do świadomości społecznej. Również w sferze szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego poszczególne mniejszości są tylko w niewielkim stopniu obecne, dlatego też Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce (CDW) zaprasza na cykl spotkań poruszających tę tematykę. Mniejszość niemiecka i jej otoczenie nie są bowiem jedynym przedmiotem zainteresowania Centrum: chcemy stworzyć platformę dialogu z przedstawicielami i instytucjami innych mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce i Europie.
Dziennikarz, muzycy, malarka. Kaszubi nadłebscy / Słowińcy (03.02.), Łemkowie (21.04.), Żydzi (13.06.) – zapraszamy do spotkania z niezwykłymi osobowościami, reprezentującymi mniejszości narodowe, etniczne, kulturowe i religijne. Nasi goście opowiedzą o swojej kulturze, dziedzictwie i tradycjach oraz zaprezentują własną twórczość.
Pierwsza edycja projektu odbyła się w 2023 roku. Poinformujemy Państwa, jak tylko znane będą daty kolejnych spotkań. Więcej informacji o projekcie TUTAJ.
Noworoczne śpiewanie
Wspólne kolędowanie w Centrum
20.01.2023
Dziś jeszcze wspominamy spotkanie z Richardem Urbanem, które odbyło się w naszym Centrum w grudniu minionego roku. Rozmowa, której głównym tematem były wydarzenia 1989 roku w Krzyżowej, była nie tylko okazją do przywołania przełomowych dla mniejszości niemieckiej w Polsce wydarzeń, lecz również do… spontanicznego wspólnego śpiewania, do którego porwał wszystkich nasz prelegent. Uznaliśmy wtedy, że musimy spotkać się ponownie. Dlatego też zapraszamy serdecznie na wspólne, noworoczne muzykowanie!
Więcej na temat wydarzenia TUTAJ. Zachęcamy również do zapoznania się z relacją video TUTAJ.
„Wielowarstwowy kolaż” Marianny Roth
Prezentacja książki
10.12.2022
Niewiele powstało prac traktujących o jednej z najbardziej mrocznych kart historii miasta – holokauście opolskich Żydów. Kilka, głównie opartych na listach wywozowych do obozów koncentracyjnych i innych materiałach, które zachowały się w opolskich archiwach, są źródłem wiedzy w głównej mierze dla specjalistów. Książka Pani Marianne Roth pt. „Intericate Collage” jest wyjątkowa, bo jest naoczną relacją świadka rozgrywających się wydarzeń.
Razem z Domem Współpracy Polsko-Niemieckiej zapraszamy serdecznie! Więcej informacji TUTAJ.
„Der Krug an der Wiedau”
Projekcja filmu
14.10.2022
Der Krug an der Wiedau to humorystyczny film kryminalny, który ukazuje wytyczanie granic w 1920 roku na niemiecko-duńskim pograniczu i podkreśla mentalność mieszkańców zachodniego wybrzeża. W filmie główną rolę odgrywa pięć języków używanych na zachodnim wybrzeżu Szlezwika (niemiecki, fryzyjski, dolnoniemiecki, sonderjysk, duński), które podkreślają wyjątkową różnorodność językową i kulturową regionu przygranicznego.
Więcej informacji TUTAJ.
Opowiem Wam moją historię:
spotkanie z Richardem Urbanem
Spotkanie z bohaterem wystawy stałej "Niemcy w Polsce – historia i teraźniejszość"
07.12.2022
Opowiem Wam moją historię – świadkowie czasu inspiracją dla młodego pokolenia. Cykl spotkań z bohaterami wystawy stałej „Niemcy w Polsce – historia i teraźniejszość.” Rozmowę poprowadzi dr Michał Matheja (Centrum Badań Mniejszości Niemieckiej).
Więcej informacji na temat spotkania TUTAJ.
